26 февраля исполнилось 29 лет со дня Ходжалинской трагедии. Это был настоящий геноцид сотворенный армянскими вооруженными силами против азербайджанцев, имеющий очень мало аналогов в истории. Он стоит на одном уровне с трагедиями Хатыни, Хиросимы – самыми страшными и творимыми с самой ужасной жестокостью трагедиями ХХ века.

Как все начиналось. Армяне блокировали древний азербайджанский город Ходжалы . Город имел стратегическое значение, потому что в нем находился единственный в регионе аэропорт. Атаки, продолжавшиеся в течение месяца,усилились 25 февраля 1992 года. В ночь на 26 февраля 1992 года армянские преступные вооруженные группировки при поддержке 366-го мотострелкового полка бывшего СССР, который на тот момент был расквартирован в Ханкенди, атаковали с трех направлений Ходжалы, где проживало до семи тысяч человек.

В результате зверства преступных армянских войск в ночь с 25 на 26 февраля 1992 года 613 человек были убиты, 487 человек стали калеками, 1275 мирных жителей – старики, дети, женщины попав в плен, были подвергнуты уму не постижимым мучениям, оскорблениям и унижениям. О судьбе 150 человек до сих пор ничего неизвестно. Из 613 человек, убитых, 106 были женщины, 63 дети, 70 старики. В Ходжалинской трагедии 8 семей было полностью уничтожено, 24 ребенка потеряли обоих родителей, а 130 детей – одного из родителей.

Волосы дыбом встают когда читаешь рассказы очевидцев, международных журналистов, которые прибыли на место трагедии через несколько дней. Они описывают увиденное: горы трупов, в том числе младенцев убитых с особой жестокостью и беспощадностью. Многие видно, что были заживо сожжены, им отрубили голову, сдирали кожу с лица, были выколоты глаза у младенцев, животы беременных женщин были вскрыты штыками.

Российский телерепортёр Юрий Романов следующим образом вспоминал момент прибытия на место гибели мирных жителей:

"Я выглядываю в круглое окошко (вертолёта) и буквально отшатываюсь от неправдоподобно страшной картины. На жёлтой траве предгорья, где в тени ещё дотаивают серые лепёшки снега, остатки зимних сугробов, лежат мёртвые люди. Вся эта громадная площадь до близкого горизонта усеяна трупами женщин, стариков, старух, мальчиков и девочек всех возрастов, от грудного младенца до подростка… Глаз вырывает из месива тел две фигурки — бабушки и маленькой девочки. Бабушка, с седой непокрытой головой, лежит лицом вниз рядом с крошечной девочкой в голубой курточке с капюшоном. Ноги у них почему-то связаны колючей проволокой, а у бабушки связаны ещё и руки. Обе застрелены в голову. Последним жестом маленькая, лет четырёх, девочка протягивает руки к убитой бабушке".

Анатоль Ливен из лондонской газеты «The Times» так описал увиденное на месте резни:" Две группы — видимо, две семьи, лежали рядом, — руки женщин пытаются прикрыть детей. У некоторых из них, включая маленькую девочку, были чудовищные раны на голове: фактически осталось только лицо. Выжившие рассказали, что армяне расстреливали их в упор, уже лежащих на земле".

По сообщению «The New York Times», фотограф агентства «Рейтер» Фредерика Лангень около Агдама видела два грузовика, заполненных трупами азербайджанцев. В одном из них она насчитала 35 трупов. Во втором было примерно столько же. По её словам, всё это были мужчины, причём некоторые с отрубленными головами либо сожжённые.

Корреспондент газеты «Известия» Вадим Белых рассказывал:

«Время от времени в Агдам привозят обменянные на живых заложников тела своих погибших. Но в ночном кошмаре такого не привидится: выколотые глаза, отрезанные уши, снятые скальпы, отрубленные головы… Издевательствам предела нет.»

Пилот вертолёта майор Леонид Кравц рассказал :

«26 февраля я вывозил из Степанакерта раненых и возвращался обратно через Аскеранские ворота. В глаза бросились какие-то яркие пятна на земле. Снизился, и тут мой бортмеханик закричал: „Смотрите, там женщины и дети“. Да я и сам уже видел около двухсот убитых, разбросанных по склону. Потом мы летали, чтобы забрать трупы. С нами был местный капитан милиции. Он увидел там своего четырёхлетнего сына с раздробленным черепом и тронулся рассудком. Изувеченные тела женщин, детей и стариков я видел повсюду".

Есть свидетели, что армяне издевались даже над мертвыми. Так журналист Чингиз Мустафаев рассказывал газете" Известия", что в первый его приезд 28 февраля на месте убийств было большое количество убитых людей, а 2 марта, многие тела оказались в обезображенном состоянии.

Кроме того, 2213 человек, которым удалось спастись от резни дали официальные показания, в которых также рассказывали о том, что армянские головорезы расстреливали в упор всех подряд: и женщин, и детей, и стариков.

О том, что эта страшная трагедия имела место быть и была самой жестокой за первую карабахскую войну свидетельствуют и заявления в прессе самих исполнителей геноцида и его участников в разные годы после Ходжалинского инцидента. Так, в заявлении для прессы бывший президент Армении Серж Саргсян сказал, что до Ходжалы азербайджанцы думали, что армяне не будут нападать на мирное население: «Мы смогли сломать этот стереотип. Я не жалею о том, что произошло в Ходжалы. Даже если тысячи людей умрут, такие репрессии необходимы». Следует отметить, что Серж Саргсян был главой Комитета армянских сил самообороны сепаратистского Нагорного Карабаха, напавшего в то время на Ходжалы, и был одним из преступников, совершивших геноцид против азербайджанцев.

Также в книге армянского писателя-журналиста Давида Хердиа «За крест» он пишет, что 2 марта армянская группа «Гафлан» сжигали тела трупов: «Группа собрала тела азербайджанцев и сожгла их отдельными частями в 1 км от Ходжалы. В последнем грузовике я увидел 10-летнюю девочку с травмами головы и руки. Она медленно дышал. Несмотря на холод, голод и тяжелые травмы, она все еще была жива. Однако солдат по имени Тигранян схватил ее за уши, и бросила в трупы, пролиты мазутом. Потом они их сожгли. Слышались мольбы и крики о помощи из костра».

Давид Хердиян далее заявляет: «Холодным утром нам пришлось построить мост из мертвых, чтобы пересечь болото возле Дашбулага. Я поставил ногу на грудь девочке 9 – 11 лет и пошел. Мои ноги и штаны были в крови».

Экс-глава «Совбеза НКР» Виталий Баласанян в своем интервью также признавался не раз, что убивал азербайджанцев на национальной почве. И надо отметить, что армяне считают его национальным героем.

Другой национальный герой Зори Балаян признался в геноциде азербайджанцев армянами в Ходжалы в своей книге Оживление нашего духа», изданной в 1996 году.

"Когда мы с Хачатуром вошли в один из захваченных домов, наши солдаты прибили гвоздями одного 13-летнего турка к окну. Чтобы ребенок не кричал, Хачатур засунул ему в рот отрезанную грудь его матери.

Затем я сделал с этим 13-летним турком то, что его отец сделал с нашими детьми. Я содрал его кожу на животе, голове и груди.

Я посмотрел на часы, через 7 минут ребенок умер от потери крови.

Так как по первой профессии я был врачом, я был гуманистом. Я не считал себя счастливым за то, что сделал с этим ребенком. Но мой дух был переполнен радостью за то, что отомстил хотя бы за 1% нашего народа.

Затем Хачатур расчленил труп убитого ребенка и бросил его собакам, которые одних корней с ним. Вечером мы сделали тоже самое еще с 3 детьми турков."

Другой бывший президент Армении Роберт Кочарян говорил, что у армян и азербайджанцев есть генетическая несовместимость, что является проявлением нацизма само по себе.

И посмотрите, все эти личности считаются уважаемым людьми в Армении. Промыв мозги своим лжепатриотизмом они сделали простых армян, тех, кто действовал под их руководством преступниками, убийцами.

Ещё один факт, говорящий о том, что армяне в Ходжалы совершили именно геноцид. Так называемые власти НКР заявляли, что они предупреждали жителей города в громкоговоритель о штурме и о том, что подготовлен коридор для эвакуации. Однако никто из спасшихся не подтвердил этого. Также они говорили, что с вертолета в городе за несколько дней были сброшены листовки с такой же информацией, но и их никто не видел. Более того, проведённые после трагедии расследования международных экспертов также не нашли никаких следов листовок. Это все также говорит о том, что нападение было специально проведено внезапно для населения с целью его истребления.

Официальный Баку заявляет, что события в Ходжалы являются серьезным нарушением Женевской конвенции 1949 года, Конвенции ООН о предупреждении преступления геноцида и наказании за него, Международного пакта о гражданских и политических правах, Конвенции ООН против пыток и других жестоких, бесчеловечных или унижающих достоинство видов обращения и наказания, Конвенции о правах ребёнка.



Необходимо также подчеркнуть роль проводимой с 2008 года международной кампании «Справедливость для Ходжалы» в признании Ходжалинского геноцида против азербайджанцев в мире. В результате успешной реализации этой международной кампании, начатой вице-президентом Фонда Гейдара Алиева Лейлой Алиевой, многие страны мира за короткий срок признали события в Ходжалы геноцидом, другие осудили данные события и выразили солидарность Азербайджану, приняли различные резолюции по этому поводу. Так, Пакистан и Судан полностью осудили события в Ходжалы, а парламенты Мексики, Колумбии, Чехии, Иордании, Перу, Италии и других стран приняли резолюции, осуждающие резню. Сюда также входят более 20 американских штатов.

В настоящее время кампания успешно продолжается, и с каждым годом достигаются положительные результаты в признании геноцида в более широкой сфере.

Азербайджанский народ все эти годы желает и в то же время требует от международных организаций и судов, чтобы были установлены все армянские преступники, совершившие геноцид против азербайджанцев в Ходжалы 29 лет назад, и чтобы они были привлечены к ответственности за свои преступления против человечности.

Чрезвычайный и Полномочный Посол Азербайджана в Республике Молдова Гудси Османов


Azərbaycan Respublikasının Moldovadakı səfiri Qüdsi Osmanovun Xocalı soyqırımına dair məqaləsi Moldovanın nüfuzlu “Tribuna.md” və “ava.md” xəbər saytlarında rus və rumın dillərində dərc edilib.

Məqaləni diqqətinizə təqdim edirik.

Ermənistanın keçmiş prezidenti Serj Sarkisyan: Xocalıda baş verənlərə görə təəssüflənmirəm!

Bu il 26 fevral tarixində Xocalı faciəsinin iyirmi doqquzuncu ildönümüdür. Bu, erməni silahlı qüvvələri tərəfindən azərbaycanlılara qarşı törədilən elə soyqırım idi ki, tarixdə belə qətliamlara az rast gəlinər. Xocalı soyqırımı iyirminci əsrin ən dəhşətli faciələri - Xatın və Hirosima ilə müqayisə edilə bilər.

Hər şey belə başladı. Ermənilər qədim Azərbaycan şəhəri olan Xocalını blokadaya aldılar. Şəhərdə bölgədəki yeganə hava limanı olduğu üçün strateji əhəmiyyətə malik idi. Bir ay davam edən hücumlar 25 fevral 1992-ci ildə daha da şiddətləndi. 1992-ci ilin 26 fevral gecəsində o dövrdə Xankəndində yerləşmiş keçmiş SSRİ-nin 366-cı motoatıcı alayının dəstəyi ilə erməni cinayətkar silahlı birləşmələri yeddi minədək insanın yaşadığı Xocalıya üç istiqamətdən hücum etdilər. 1992-ci il fevralın 25-dən 26-a keçən gecə cinayətkar erməni qoşunlarının vəhşilikləri nəticəsində 613 nəfər öldürüldü, 487 nəfər şikəst edildi, 1275 mülki şəxs - qocalar, uşaqlar, qadınlar əsir götürüldü, dözülməz işgəncələrə məruz qaldı, 150 nəfərin taleyi isə hələ də məlum deyil. Öldürülən 613 nəfərdən 106 nəfəri qadın, 63 nəfəri uşaq, 70 nəfəri qoca idi. Xocalı faciəsində 8 ailə tamamilə məhv edildi, 24 uşaq hər iki valideynini, 130 uşaq isə valideynlərindən birini itirdi.

Bir neçə gün sonra faciə yerinə gələn beynəlxalq jurnalistlərin, şahidlərin hekayələrini oxuduqda, necə deyərlər, “insanın tükləri biz-biz olur.” Onlar gördüklərini belə təsvir edirlər: qalaqlanmış cəsədlər, o cümlədən xüsusi amansızlıqla və qəddarlıqla qətlə yetirilən körpələr. Görünür ki, bir çoxu diri-diri yandırılmış, başları kəsilmiş, dəriləri soyulmuş, körpələrin gözlərinin çıxarılmış, hamilə qadınların qarınları yarılmışdı.

Rusiyalı televiziya müxbiri Yuri Romanov mülki şəxslərin öldürüldüyü yerə gəlişini belə xatırlamışdı: "Dəyirmi pəncərədən (vertolyotdan) baxıram və sözün əsl mənasında dəhşətli mənzərədən inanılmaz dərəcədə diksinirəm. Gün düşməyən yerlərində hələ də bozarmış qarın olduğu dağın ətəyində, saralmış otların üstündə cansız insalar uzanıb. Və yaxın üfüqə qədər uzanan bu nəhəng ərazi qadınların, qocaların, südəmər körpələrdən tutmuş yeniyetmələrə qədər bütün yaşlardan olan oğlan və qızların meyitləri ilə doludur…Gözləri çıxarılmış iki cəsəd - nənə və balaca bir qız. Mavi gödəkçəli kiçik bir qızın yanında boz saçlı başıyalın nənəsi üzü aşağı uzanıb. Nədənsə hər ikisinin ayaqları tikanlı məftillərlə bağlıdır və nənəsinin isə əlləri də bağlıdır. Hər ikisi də başından vurulub. Təxminən dörd yaşında olan kiçik qız son hərəkətində əllərini öldürülən nənəsinə uzadıb."

Londonun “The Times” qəzetinin jurnalisti Anatol Lieven qırğın yerində gördüklərini belə izah edib: "İki qrup – görünür, iki ailə yan-yana uzanmışdı - qadınların əlləri uşaqları gizlətməyə çalışırdı. Bəziləri, həmçinin balaca bir qız, başlarından dəhşətli yaralanmışdı: əslində yalnız üzləri qalmışdı. Sağ qalanlar ermənilərin yerdə uzananları belə atəşə tutduqlarını deyirdi".

“The New York Times” qəzetinin yazdığına görə, “Reuters”-in fotoqrafı Frederika Langen Ağdam yaxınlığında azərbaycanlıların cəsədləri ilə dolu iki yük maşını görüb. Bu maşınlardan birində 35 cəsəd sayıb. İkincisi də eyni idi. Onun sözlərinə görə, hamısı kişilər idi, bəzilərinin başları kəsilmiş ya da yandırılmışdılar.

“Известия” qəzetinin müxbiri Vadim Belıx bunları deyib: “Vaxtaşırı, əsirlikdə olanlarla dəyişdirilən qurbanların cəsədləri Ağdama gətirilirdi. Ancaq kabusda belə görünməyəcək dəhşət idi: gözlər oyulmuş, qulaqlar kəsilmiş, baş dəriləri soyulmuş, başlar kəsilmiş... Vəhşiliyin həddi yox idi."

Vertolyot pilotu mayor Leonid Kravts deyirdi: “26 fevralda yaralıları Xankəndidən çıxarıb Əsgəran qapılarından keçməklə geri qayıdırdım. Yerdəki bəzi parlaq ləkələr diqqətimi çəkdi. Enməyə başladım, sonra uçuş mexanikim qışqırdı: "Bax, orada qadınlar və uşaqlar var." Bəli, mən özüm də yamac boyunca səpələnmiş iki yüzə yaxın şəhid gördüm. Sonra cəsədləri götürmək üçün uçduq. Yerli polis kapitanı da yanımızda idi. Orada dörd yaşlı oğlunun kəllə sümüyünü görüb dəli oldu. Qadınların, uşaqların və yaşlı insanların hər yerdə kəsilmiş cəsədlərini görürdüm."

Şahidlər var ki, ermənilər hətta ölüləri də alçaldırdılar. Buna görə jurnalist Çingiz Mustafayev “Известия” qəzetinə bildirirdi ki, 28 fevralda ilk səfərində qətliam yerində çox sayda öldürülmüş insanlar var idi və 2 martda çoxlu sayda cəsəd xarab olmuşdu. Bundan əlavə, qırğından xilas olmağı bacaran 2213 nəfər rəsmi ifadələr verərək, erməni quldurlarının hamını: qadınları, uşaqları və qocaları yaxın məsafədən vurduqlarını deyirdilər.

Bu dəhşətli faciənin baş verməsi və birinci Qarabağ müharibəsində ən şiddətli faciə olmasını soyqırımı törədənlərin Xocalı hadisəsindən sonra müxtəlif illərdə mətbuatda verdikləri açıqlamalar da sübut edir.

Məsələn, Ermənistanın keçmiş prezidenti Serj Sarkisyan mətbuata verdiyi açıqlamada Xocalıdan əvvəl azərbaycanlıların ermənilərin mülki şəxslərə hücum etməyəcəyini düşündüklərini söylədi: “Bu stereotipi qıra bildik. Xocalıda baş verənlərə görə təəssüflənmirəm. Minlərlə insan ölsə belə, belə bir qırğın lazım idi". Xatırladaq ki, Serj Sarkisyan həmin dövrdə Xocalıya hücum edən Dağlıq Qarabağın separatçı erməni özünümüdafiə qüvvələri Komitəsinin rəhbəri idi və azərbaycanlılara qarşı soyqırımı həyata keçirən cinayətkarlardan biri idi.

Erməni yazıçı-jurnalist David Xerdiyanın “Xaç uğrunda” kitabında da yazır ki, 2 martda “Qaflan” adlı erməni qruplaşması cəsədləri yandırdı: “Qruplaşma azərbaycanlıların cəsədlərini yığıb Xocalıdan bir kilometr aralıda ayrı-ayrı hissələrdə yandırdı. Son yük maşınında baş və qol zədəsi olan 10 yaşlı bir qız gördüm. Yavaş-yavaş nəfəs alırdı. Soyuğa, aclığa və ağır yaralanmasına baxmayaraq, hələ də sağ idi. Ancaq Tiqranyan adlı əsgər onun qulaqlarından tutaraq mazut tökülmüş meyitlərin içinə atdı. Sonra onları yandırdılar. Alovdan kömək istəyənlərin ah-nalə və fəryad səsləri eşidilirdi".

David Herdiyan daha sonralar bildirib: “Soyuq bir səhər Daşbulaq yaxınlığındakı bataqlığı keçmək üçün ölülərdən bir körpü tikməli idik. 9-11 yaşlı bir qızın sinəsinə ayağımı qoyub getdim. Ayaqlarım və şalvarım qan içində idi”. Qondarma “dağlıq qarabağ respublikasının” qondarma təhlükəsizlik şurasının keçmiş rəhbəri Vitali Balasanyan da müsahibəsində azərbaycanlıları etnik zəmində qətlə yetirdiyini dəfələrlə etiraf edib. Qeyd etmək lazımdır ki, ermənilər onu milli qəhrəman hesab edirlər. Digər bir “milli qəhrəman” Zori Balayan 1996-cı ildə nəşr etdirdiyi kitabında Xocalıda azərbaycanlıların ermənilər tərəfindən soyqırıma məruz qaldığını etiraf edib. "Xaçaturla mən ələ keçirilmiş evlərdən birinə girəndə əsgərlərimiz 13 yaşlı bir türkü pəncərəyə mismarladı. Uşağın qışqırmasının qarşısını almaq üçün Xaçatur anasının kəsilmiş döşünü ağzına saldı. Sonra atasının uşaqlarımıza etdiyini bu 13 yaşlı türkə etdim. Qarnının, başının və sinəsinin dərisini soydum. Saata baxdım, 7 dəqiqədən sonra uşaq qan itirərək öldü. İlk peşəm üzrə həkim olduğum üçün humanist idim. Bu uşaqla etdiyimə görə özümü xoşbəxt hesab etmirdim. Ancaq xalqımın ən azı 1% qisasını aldığım üçün ruhumu sevinc bürüdü. Sonra Xaçatur öldürülən uşağın cəsədini parçaladı və onunla eyni kökdən olan köpəklərə atdı. Axşam eyni şeyi daha 3 türk uşağı ilə etdik."

Ermənistanın digər keçmiş prezidenti Robert Köçəryan ermənilər və azərbaycanlıların genetik uyğunsuzluğu olduğunu deyib ki, bu da öz-özlüyündə Nasizmin təzahürüdür. Baxın, bütün bu şəxslər Ermənistanda hörmətli insanlar sayılırlar. Yalançı vətənpərvərlikləri ilə beyinləri dolduraraq öz rəhbərlikləri altında fəaliyyət göstərən sadə erməniləri cinayətkar, qatil etdilər.

Ermənilərin Xocalıda soyqırım törətdikləri barədə daha bir fakt var. Qondarma dqr-in səlahiyyətliləri şəhər sakinlərini səsgücləndirici vasitə ilə hücumla əlaqədar xəbərdar etdiklərini və evakuasiya dəhlizinin hazırlandığını bildiriblər. Lakin sağ qalanların heç biri bunu təsdiqləməyib. Eyni məlumatların əks olunduğu broşürlərin bir neçə gün ərzində şəhərdəki vertolyotdan atıldığını da deyiblər, amma heç kim onları da görməyib. Üstəlik, faciədən sonra beynəlxalq mütəxəssislər tərəfindən aparılan araşdırmalar vərəqələrlə bağlı heç bir izə rast gəlməyib.

Bütün bunlar, həm də hücumun qəsdən gizlədilərək əhali üçün birdən-birə törədilməsi məqsədi daşıdığını göstərir.

Rəsmi Bakı bəyan edib ki, Xocalıdakı hadisələr 1949-cu il Cenevrə Konvensiyasının, BMT-nin Soyqırımı Cinayətinin qarşısının alınması və cəzalandırılması haqqında Konvensiyasının, Mülki və Siyasi Hüquqlara dair Beynəlxalq Paktın, Birləşmiş Millətlər Təşkilatının İşgəncələrə və digər qəddar, qeyri-insani və ləyaqəti alçaldan rəftar və cəza növlərinə qarşı Konvensiyası və Uşaq Hüquqları Konvensiyasının ciddi şəkildə pozulmasıdır.

Azərbaycanlılara qarşı törədilən Xocalı soyqırımının dünyada tanınmasında 2008-ci ildən bəri həyata keçirilən "Xocalıya Ədalət" beynəlxalq kampaniyasının da rolunu vurğulamaq lazımdır. Heydər Əliyev Fondunun vitse-prezidenti Leyla Əliyevanın başlatdığı bu beynəlxalq kampaniyanın uğurlu icrası nəticəsində dünyanın bir çox ölkəsi qısa müddətdə Xocalıdakı hadisələri soyqırımı kimi tanıdı, digərləri bu hadisələri pislədi və Azərbaycanla həmrəy olduqlarını bildirdilər, bu mövzuda müxtəlif qərarlar qəbul edildi.

Beləliklə, Pakistan və Sudan Xocalıdakı hadisələri birmənalı olaraq pislədi, Meksika, Kolumbiya, Çex Respublikası, İordaniya, Peru, İtaliya və digər ölkələrin parlamentləri qətliamı pisləyən qərarlar qəbul etdi. Buraya ABŞ-ın 20-dən çox ştatı da daxildir.

Hazırda, kampaniya uğurla davam etdirilir və hər il soyqırımın daha geniş kütləyə tanıdılması istiqamətində müsbət nəticələr əldə edilir. Bu illər ərzində Azərbaycan xalqı beynəlxalq təşkilatlardan və məhkəmələrdən 29 il əvvəl Xocalıda azərbaycanlılara qarşı soyqırımı törətmiş bütün erməni cinayətkarlarının müəyyənləşdirilməsini və insanlıq əleyhinə törətdikləri cinayətlərə görə məsuliyyətə cəlb olunmalarını istəyir və eyni zamanda tələb edir.



Facebook-da paylaş