Azərbaycan-Türkiyə əlaqələrinin türk dünyasına təsiri

Azərbaycan və Türkiyə arasındakı əlaqələrin böyük tarixi keçmişi vardır. .Bu ölkələr eyni dinə,dilə hətta oxşar adət ənənələrə malikdirlər. Azərbaycan və Türkiyə arasında diplomatik əlaqələr 1991-ci ilin noyabr ayında qurulmuşdur.Türkiyə ilə Azərbaycan arasında iqtisadi,mədəniyyət,elm,təhsil sahəsi ilə yanaşı dostluq,qardaşlıq kimi əlaqələr də möhkəmləndi. Heydər Əliyevin hakimiyyətə gəlişindən sonra türk dövlətləri ilə münasibətdə yeni bir mərhələ başlamışdı.Türk dünyasının birləşməsi və türkdilli dövlətlər arasında əlaqələrin inkişafı üçün türk dövlətləri birgə səy göstərirdilər. Bu da təbii ki, bizim digər dövlətlərlə olan siyasi, iqtisadi, sosial,mədəni və s. əlaqələrə müsbət təsir göstərmişdir.Qlobal və regional miqyaslarda Azərbaycan-Türkiyə münasibətləri bir-birini dəstəkləyəcək dostluq və qardaşlıq əlaqələri çərçivəsində qurulmuşdur. Azərbaycan-Türkiyə arasında bir neçə strateji müqavilə imzalanmışdır. Bunlardan biri “Azərbaycan Respublikası və Türkiyə Respublikası arasında dostluq və hərtərəfli əməkdaşlığın inkişafı barədə” imzalanmış müqavilədir və bu müqavilə 1994-cü il 8 fevral tarixində imzalanmışdır. Digər bir müqavilə isə “Azərbaycan Respublikası və Türkiyə Respublikası arasında strateji tərəfdaşlıq və qarşılıqlı yardım haqqında” imzalanmış müqavilədir. Bu müqavilə 2010-cu il 16 avqust Bakı şəhərində imzalanmışdır. Digəri isə “Azərbaycan Respublikası ilə Türkiyə Respublikası arasında müttəfiqlik münasibətləri haqqında” 2021-ci il iyunun 15-də Şuşa şəhərində imzalanmışdır. Azərbaycan və Türkiyənin təşəbbüsü ilə 2009-cu il oktyabr ayının 3-ü Naxçıvan Bəyannaməsi imzalandı. Naxçıvan Bəyannaməsi Azərbaycan, Türkiyə, Qazaxıstan, Qırğızıstan tərəfindən imzalanmışdır və Türk Şurasının yaranmasına gətirib çıxarmışdır. Naxçıvan Bəyannaməsinin imzalanmasının üzərindən 15 il ötür. Bu barədə Naxçıvanda tədbir keçirilməsi nəzərdə tutulur. Azərbaycan və Türkiyə arasında elə bir sahə yoxdur ki, o sahədə yüksək səviyyəli əməkdaşlıq münasibətləri mövcud olmasın. Məsələn hərbi sahə, təhsil sahəsi,mədəniyyət sahəsi və s. Azərbaycan müstəqillik əldə etdikdən və Türkiyə ilə diplomatik əlaqələr qurduqdan sonra iki ölkə arasında mədəniyyət sahəsində əməkdaşlıq inkişaf etməyə başladı. Bu sahə üzrə imzalanmış bir neçə müqavilə qeyd etmək olar: 1992-ci ilin 2 noyabr tarixində imzalanmış Azərbaycan Respublikası Hökuməti və Türkiyə Respublikası Hökuməti arasında turizm sahəsində əməkdaşlıq haqqında Saziş; 1994-cü ilin 9 fevral tarixində imzalanmış Azərbaycan Respublikası ilə Türkiyə Respublikası arasında mədəniyyət və incəsənət sahəsində əməkdaşlıq haqqında Protokol və s. Azərbaycan və Türkiyə arasında hərbi sahədə də əməkdaşlıq yüksək səviyyədədir. Hərbi sahədə əlaqələr 1992-ci il də yaranmışdır. İkitərəfli hərbi münasibətlər hərbi təhsil və təlim, hərbi maliyyə əməkdaşlığı, maliyyə sənayesi kimi sahələri əhatə edir.
Əmrullayeva Aysun
Facebook-da paylaş














